จุดตั้งต้นของการพัฒนาคุณภาพการศึกษา คือใคร?                                                          
                    

                การศึกษาถือเป็นปัจจัยสำคัญที่อารยประเทศใช้เป็นนโยบายหลักในการพัฒนาประเทศ เพราะการศึกษาสามารถพัฒนาเยาวชนของชาติให้เป็นทรัพยากรมนุษย์ที่มีคุณภาพทัด เทียม หรือสูงกว่านานาประเทศ ดังนั้นการพัฒนาคุณภาพการศึกษาถือเป็นประเด็นสำคัญในระดับต้นๆที่จำเป็นจะ ต้องดำเนินการ โดยใครสักคนหรือมากกว่านั้น หากจะตอบว่าทุกภาคส่วนล้วนสำคัญเท่าเทียบกันทั้งสิ้น ข้าพเจ้ากับมองว่าเป็นการตอบเร็วเกินไป และที่สำคัญคือคำตอบประเภทนี้ในมุมมองของข้าพเจ้าคิดว่า เป็นการตอบที่ไม่ได้คิดไตร่ตรองอย่างละเอียด จากการวิเคราะห์และเสนอแนวความความคิดจาก นิสิตระดับบัณฑิตศึกษา สาขาเทคโนโลยีการศึกษา มหาวิทยาลัยบูรพา พบว่ากลุ่มบุคคล 3 กลุ่ม เกี่ยวข้องกับการพัฒนาคุณภาพการศึกษาไทย ดังนี้
                  1. ครอบครัว โดยให้เหตุผลว่าครอบครัวจะต้องมีการเลี้ยงดูที่ดี เข้าใจพัฒนาการ และวางฐานการคิดให้กับคนในครอบครัว
                 2. ครู จะต้องมีการวิธีการสอนที่มีคุณภาพ
                 3. ผู้บริหารที่เกี่ยวข้องกับนโยบายการศึกษา พระราชบัญญัติ แผนพัฒนาการศึกษา
จากความคิดทั้ง 3 กลุ่ม จะได้ปิรามิดพัฒนาคุณภาพการศึกษาไทยดังภาพ
                
ในสังคมไทยปัจจุบันหากจะพัฒนาคุณภาพการศึกษาที่ “ครอบครัว” สถาบันการศึกษาแห่งแรกของเด็กไทยคงไม่ผิด หากแต่ประเด็นที่น่าสังเกตคือ
               1. ในกรณีที่พ่อ แม่ในยุคปัจจุบัน มุ่งแต่งาน ไม่มีเวลาให้กับบุตรหลาน
               2. ในกรณีที่พ่อ แม่มีคุณวุฒิทางการศึกษาต่ำกว่าระดับปริญญาตรี
               3 .ในกรณีที่พ่อ แม่ไม่มีความรู้ทางจิตวิทยาการศึกษา หรือวิชาครู
               4. ในกรณีที่พ่อ แม่ เป็นผู้สนับสนุนการกระทำของลูกทุกอย่าง ไม่ว่าดีหรือชั่ว หรือเข้าข่ายพ่อแม่รังแกฉัน
                จากประเด็นดังกล่าว หากจะเริ่มพัฒนาคุณภาพการศึกษา ณ ครอบครัวนี้ จำเป็นจะต้องทำให้ประชาชนที่เป็นพ่อ แม่ กินดีอยู่ดี มีเวลาให้กับครอบครัวก่อน ถึงจะสามารถดำเนินการฝึกอบรมการเลี้ยงลูก เพื่อนำไปสู่การพัฒนาคุณภาพการศึกษาได้ จึงถือเป็นเรื่องยากที่จะจัดการซึ่งจะต้องลงทุนทั้งด้านงบประมาณ บุคากร และเวลา

การพัฒนาคุณภาพการศึกษาไทย หากจะเริ่มต้นในระดับผู้บริหารที่เกี่ยวข้องกับนโยบายการศึกษา

                ผู้บริหารได้กำหนดนโยบายได้อย่างชัดเจน แต่ผลลัพธ์ในปัจจุบันการศึกษาไทยยังอยู่ที่เดิม เหตุที่เป็นเช่นนั้น ข้าพเจ้าได้ตั้งข้อสังเกตดังนี้
                    1. การออกแบบแผนการปฏิบัติงานที่เป็นรูปธรรมสำหรับภาคปฏิบัติเป็นอย่างไร

                    2. ภาคปฏิบัติได้ดำเนินการจริงจังตามที่ภาคนโยบายกำหนดหรือไม่ อย่างไร หากดำเนินการแล้วไม่บรรลุเป้าหมาย มีการแก้ไขข้อบกพร่องอย่างไร
                    3. ความรู้ ความเข้าใจในการดำเนินการตามแผนของภาคปฏิบัติ หรือภาคปฏิบัติไม่ยอมรับข้อมูลจากภาคนโยบาย ในการเข้ารับการสัมมนา หรือการฝึกอบรม
                    4. ปัญหาด้านประชาสัมพันธ์ และการแพร่นวัตกรรมของภาคนโยบาย
เหล่านี้คือปัญหาสำคัญสำหรับการพัฒนาคุณภาพการศึกษา ซึ่งจำเป็นจะต้องดำเนินเนินการแก้ไขปัญหาดังกล่าวก่อน ดังนั้นหากจะตอบว่าขึ้นอยู่กับการนโยบาย โดยฝ่ายบริหารคงไม่ใช่คำตอบในเวลานี้ เนื่องจากการออกแบบระบบการจัดการศึกษา และวางนโยบายของภาคบริหารมีเป็นการวางแผนเพื่อยกระดับการศึกษาไทยมาตลอด

ประเด็นสุดท้าย การจะเริ่มต้น พัฒนาคุณภาพการศึกษา โดยครู ซึ่ง ถือว่าเป็นเสาหลักของการเรียนรู้ของนักเรียนไทย โดยภารกิจของครูคือผู้ปฏิบัติหน้าสอน เป็นผู้รับนโยบายจากภาคบริหารมาปฏิบัติโดยตรง ข้าพเจ้าได้ตั้งข้อสังเกตเกี่ยวกับครูในการพัฒนาการศึกษาดังนี้
                   1. ครูไทยมีอายุมากขึ้น อ่อนกำลังลง และมีกำลังมาเสริมน้อยมาก
                   2. ระบบการผลิตครูที่ผ่านมาได้ผลิตเกินและผลิตอย่างไม่มีคุณภาพ
                   3. การผลิตครูที่มีความรู้เฉพาะด้านอย่างแท้จริงลดน้อยลง
                   4. ประสิทธิภาพการจัดการเรียนการสอนของครูกับสังคมไทยยุคปัจจุบัน ครูสมัยใหม่ต้องสอนในสิ่งที่ยังไม่เคยมีมาก่อน
                  5. การทุ่มเทให้กับการปฏิบัติหน้าที่สอนของครูไม่เท่าที่ควร เนื่องจากครูมีภาระงานอื่นที่ต้องรับผิดชอบในโรงเรียน
                  6. การพัฒนาครูสำหรับอนาคตให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น
                  7. การประกันคุณภาพการศึกษา
                  8. การวัดและประเมินผล
                    หากวิเคราะห์ปัญหาที่ หรือแรงเสียดทานที่จะพัฒนาการศึกษาโดยครูนั้น พบว่าปัญหาส่วนใหญ่สามารถแก้ไขได้ ในเวลาอันสั้นโดยตัวครูเอง เช่น ประสิทธิภาพการจัดการเรียนการสอนของครูกับสังคมไทยยุคปัจจุบัน ครูสมัยใหม่ต้องสอนในสิ่งที่ยังไม่เคยมีมาก่อน ครูก็สามารถพัฒนาตนเอง พัฒนาการสอนได้โดยไม่ยาก หากเป็นปัญหาที่ต้องแก้ไขโดยส่วนอื่นก็สามารถแก้ไขได้ไม่ยากเช่นกัน เช่น ปัญหาการผลิตครูที่มีความรู้เฉพาะด้านอย่างแท้จริงลดน้อยลง ภาครัฐอาจเปิดโอกาสให้บุคลากรผู้ความรู้เฉพาะด้านได้เข้ามาปฏิบัติหน้าที่ ครู ทั้งนี้จำเป็นจะต้องจัดฝึกอบรมวิชาชีพครู และจิตวิทยาการศึกษา เป็นต้น
                      จากเหตุผลข้างต้น ในสภาพสังคมไทยยุคปัจจุบัน การพัฒนาคุณภาพการศึกษาควรเริ่มต้นที่ครู ขณะเดียวกันกลุ่มผู้บริหาร และครอบครัว ยังคงมีความสำคัญต่อระบบการจัดการศึกษาไทย หากแต่ควรเป็นการสนับสนุนภารกิจของครู เพื่อการพัฒนาคุณภาพการศึกษาไทยให้ทัดเทียมอารยะประเทศ

  แนวทางการพัฒนาการศึกษาของสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาศรีสะเกษ เขต 4 

                 จากสภาพปัญหาดังกล่าวสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาศรีสะเกษ เขต 4  ได้กำหนดแนวทางการพัฒนาคุณภาพการศึกษา  ให้โรงเรียนดำเนินการโดยการมีส่วนร่วมของทุกฝ่าย ทั้งผู้บริหาร ครู ผู้ปกครอง และแม้แต่ตัวนักเรียนเอง เพื่อให้เกิดการพัฒนาอย่างยั่งยืนต่อไป ภายใต้หลักการสู่มาตรฐานสากล : โรงเรียนคุณภาพ  5  ดาว  ( Five  Stars  School )  ดังนี้

                 ดาวที่ 1 สภาพแวดล้อม

                 ดาวที่ 2 หลักสูตรและการจัดการเรียนรู้

                 ดาวที่ 3 ระบบการประกันคุณภาพภายในของสถานศึกษา

                 ดาวที่ 4 คุณภาพผู้เรียน

                 ดาวที่ 5 การจัดการเรียนรู้ภาษาอังกฤษ

ผลที่คาดว่าจะได้รับ

1.             สถานศึกษามีความพร้อมด้านกายภาพ ความสะอาด ร่มรื่น และปลอดภัย

2.             สถานศึกษามีหลักสูตรที่สอดคล้องกับบริบทและความต้องการของท้องถิ่น มีการนำหลักสูตรสถานศึกษาสู่การปฏิบัติในการจัดการเรียนรู้อย่างชัดเจน

3.             สถานศึกษามีระบบประกันคุณภาพภายในที่เข้มแข็งและยั่งยืน

4.             นักเรียนมีคุณภาพที่สูงขึ้น